Shkaktar i kėsaj sėmundeje ėshtė virusi i grupit tė Paramyxo virusėve, qė ky virus mundet tė pėrhapėt nėpėr mes tė tė kontaktit drejtėpėrsėdrejti me tė sėmurin dhe nėpėr mes tė pėshtymės
![Epidemia e shytave (Parotit) nė Komunėn e Bujanocit Bajramhasani](https://2img.net/h/www.presheva.com/foto/person/2008/bajramhasani.jpg)
Kjo sėmundje infektive ngjitėse ka shkaktuar epidemi nė komunėn e Bujanocit, e cila ka filluar nė muajin nėntor tė vitit 2007 dhe po vazdon nė muajin prill tė vitit 2008 me intezitet tė zvogluar.
Karakteristikė e sėmundjes sė shytave apo si e quajmė Parotit a. Viral ėshtė se kjo sėmundje ngjitėse ka kapluar fėmijėt e vaksinuar, qė vaksinohen nė moshėn njė vjeēare dhe nė moshėn shtatėvjeēare, sidomos mė sė shumti janė tė kapluar fėmijėt moshės 5-10 vjeēare pa i pėrjashtuar edhe fėmijėt mė tė vegjėl dhe tė rriturit.
![Epidemia e shytave (Parotit) nė Komunėn e Bujanocit Parotit-1](https://2img.net/h/www.presheva.com/foto/tendryshme/2008/parotit-1.jpg)
Shkaktar i kėsaj sėmundeje ėshtė virusi i grupit tė Paramyxo virusėve, qė ky virus mundet tė pėrhapėt nėpėr mes tė tė kontaktit drejtėpėrsėdrejti me tė sėmurin dhe nėpėr mes tė pėshtymės.
Koha e inkubacionit ėshtė 7-10 ditė ēka nėnkupton kohėn qė prej momentit tė futjės sė virusit nė organizėm deri te ēfaqja e simptomėve tė para, kurse pacijenti qysh nga dita e tretė ėshtė i sėmurė dhe e pėrcjell sėmundjen te tė tjerėt.
Virusi posatė futėt nė organizėm fillon tė shumzohėt dhe tė i sulmoj gjėndrrat pėshtymore, sidomos gjandrrat pėshtymore tė nėn nofulės nga edhe e merr emrin edhe sėmundja ,por nuk i pėrjashton edhe organet tė jera si qė janė ,cipėn e trunit duke shkaktuar Meningitin ac. Viral, pankreasin, Pancreatit ac si dhe testiset te meshkujt, duke shkaktuar Orrhitis ac, dhe vezorėt te femrat.
![Epidemia e shytave (Parotit) nė Komunėn e Bujanocit Parotit-2](https://2img.net/h/www.presheva.com/foto/tendryshme/2008/parotit-2.jpg)
Disa virusolog e quajnė pėrhapjen e virusit nė kėto organe kurse disa tė tjerė e quajnė edhe si komplikacion i cili ma vonė mundet tė pėrcillet edhe me komplikimetė pėrherėshme, si qė ėshte steriliteti te meshkujt.
Shenjat e para janė simptome tė pėrgjithėshme, temperatur e lartė, vjedhje, kollitje, plogėshti dhe ma vonė shenja ma karakteristike qė e karakterizon kėtė sėmundje ėshtė rritja gjėndrrave pėshtymore nė dy anėt, ma sė shpeshti, por mund tė jenė tė rritura vetėm nė njė anė para dhe prapa laprės sė veshit.
Shumė sėmundje tė tjera janė tė ēfaqura me simptome tė njejta edhe ate, rritja e gjandrrave limfatike, inflamacioni i dhėmbit, mononukleza, tularemija dhe shumė sėmundje tė tjera .
Shėrimi i kėsaj sėmundje ėshtė simptomatike, kundra temperaturės sė lartė, dhimbjes dhe dhėnjen vitaminave e langjeve.
Prognoza e kėsaj sėmundje ėshtė e mirė, zakonisht kalon pa pasoja nė formė tė lehtė, ēdo i sėmurė qė lėngon nga kjo sėmundje fiton imunitet tė pėrjetėshėm.
Tė gjithė tė sėmurit qė i pėrfshiu epidemia ishin tė konsultuar nga ana e infektologut dhe as njė rast nuk ishte i rėndė dhe i pėrcjellur me komplikacione apo me pasoja edhe pse ishin tė kapluar tė gjithė fėmijėt e vaksinuar, ėshtė mar strishoja dhe ėshtė dėrguar nė analizat serologjike nė Institutin virusologjik dhe te disa raste kanė qenė rezultatet pozitive. Bėhėt fjalė pėr njė formė tė lehtė tė virusit ēka nuk ka nevoj pėr ndonjė panik nga kjo sėmundje.
Preferohėt qė tė gjithė prindit tė i sjellin fėmijėt e tyre nė vaksinim me rregull apo duhėt ta vėrtetojn kartonin vaksinal se a kanė marrė me rregull vaksinat.